Polsko-Łotewska przyjaźń

Przypadkowe spotkanie może czasem wpłynąć na życie i stać się początkiem ciekawej znajomości. W roku 2015 Stowarzyszenie Południowo-Zachodnie Forum Samorządu Terytorialnego „Pogranicze” w Lubaniu, na zaproszenie Fundacji  „Krzyżowa” dla Porozumienia Europejskiego, uczestniczyło wraz z lubańską młodzieżą w międzynarodowym projekcie „Viva Polonia”. Wśród poznanych wówczas w Krzyżowej grup polonijnych znalazła się też polska szkoła z Daugavpils, drugiego co do wielkości miasta Łotwy, położonego ponad 1100 kilometrów od Lubania. Nową, sympatyczną znajomość przekuto bardzo szybko na wspólną, polsko-łotewską inicjatywę. I tak oto od 2016 r., dzięki „Pograniczu”, młodzież z obu miast spotyka się corocznie na interesujących projektach, finansowanych przez unijny program Erasmus+.

„Stowarzyszenie „Pogranicze” wspiera aktywną młodzież z Lubania i powiatu lubańskiego w realizacji różnorodnych inicjatyw. Od 5 lat prowadzimy Klub Liderów Młodzieżowych, którego bazę stanowi lubański Inkubator Organizacji Pozarządowych. Grupa ta, zrzeszająca uczniów szkół ponadgimnazjalnych z Lubania i regionu, jest też inicjatorem lokalnych i międzynarodowych przedsięwzięć. Wśród nich wyjątkowe miejsce zajmuje współpraca z Gimnazjum Polskim im. J. Piłsudskiego w Daugavpils” - mówi Magdalena Guła - Sekretarz Zarządu. „W ciągu ostatnich 4 lat „Pogranicze” pozyskało  na realizację międzynarodowych pomysłów młodych mieszkańców Lubania dofinansowanie w wysokości ponad 200 tysięcy złotych. Z dotacji programu Erasmus+ zrealizowaliśmy 4 polsko-łotewskie spotkania młodzieży, każde trwające tydzień. W ubiegłym roku sięgnęliśmy również z sukcesem po dotację z Polsko-Litewskiego Funduszu Wymiany Młodzieży, zapraszając do Lubania młodzież z partnerskiego miasta Prienai na Litwie” - dodaje przedstawicielka stowarzyszenia.

Tym razem młodzież z Lubania i Daugavpils, po zrealizowanych wspólnie we wcześniejszych latach projektach (filmowym, fotograficznym i animacyjnym), zajęła się teatrem cieni. Ta wywodząca się z Chin technika stwarza wyjątkowe możliwości pracy z obrazem, rekwizytami, światłem i muzyką. Tematem spektaklu „Więcej niż historia”, przygotowanego podczas spotkania trwającego od 3 do 9 lutego 2019, były wojenne i powojenne losy mieszkańców Lubania i Daugavpils oraz historyczne powiązania pomiędzy oboma miastami. Inspirację dla uczestników stanowiła rodzinna historia jednej z uczestniczek ze strony polskiej, której dziadkowie po II wojnie światowej przyjechali do Lubania właśnie z Daugavpils. W międzyczasie lubańska młodzież dotarła do jeszcze jednej relacji, potwierdzającej, że w wirze powojennej historii Lubań stał się nowym domem też dla Polaków z Daugavpils.

Bazę pobytu 10 uczniów z Daugavpils i 10 przestawicieli lubańskiego Klubu Liderów Młodzieżowych, stanowił ośrodek „Czocha Camping”, położony malowniczo tuż przy Zaporze Leśniańskiej. Próby do spektalu odbywały się zaś w Miejskim Domu Kultury w Lubaniu, który udostępnił młodzieży swoje sale oraz wsparł inicjatywę obsługą techniczną. Uczestnicy na wszystkie przygotowania mieli tylko 6 dni! Po raz pierwszy spotkali się w niedzielę 3 lutego a już w piątek wieczorem,  8 lutego, w lubańskim MDK zorganizowali premierę spektaklu. W tak krótkim czasie, będąc amatorami, napisali razem scenariusz przedstawienia, uczyli się techniki teatru cieni, ćwiczyli swoje umiejętności aktorskie, przygotowali rekwizyty i muzykę. 

Międzynarodowe spotkania młodzieży to nie tylko intensywna, wspólna praca. Jest to także wyjątkowa okazja do poznania drugiego kraju oraz nawiązania przyjaźni. Wieczory wypełniły wspólne akcje integracyjne. Młodzież uczyła się tańców ludowych ze swoich krajów. Bawiła się na symbolicznym, polsko-łotewskim weselu. W  tym roku w projekcie uczestniczyła nowa grupa młodzieży z Daugavpils, której towarzyszyła Halina Smulko – Dyrektor Gimnazjum Polskiego. Stąd gospodarze starali się pokazać gościom swoje miasto i region. Grupa odwiedziła między innymi Muzeum Regionalne w Lubaniu oraz Zamek Czocha. Uczestnicy  zawitali także z wizytą do Urzędu Miasta Lubań, gdzie spotkali się w Zastępcą Burmistrza  Miasta Lubań – Mateuszem Zajdlem, aby opowiedzieć o swojej inicjatywie.

Choć bohaterowie spektaklu - Kazimierz z Daugavpils, który po wojnie trafił do Lubania, oraz jego córka Anna, poszukująca utraconej rodziny na Łotwie - są jedynie postaciami literackimi, to ich historia na długo pozostanie w pamięci i sercach widzów. Jednak los pisze czasem własne - i to bardzo zaskakujące - zakończenia. W piątkowy wieczór na sali widowiskowej MDK znalazła się wśród widzów jeszcze jedna mieszkanka Lubania, której rodzina pochodzi z Daugavpils. Tuż po przedstawieniu, ku wielkiemu zaskończeniu młodych wykonawców i organizatorów, zgłosiła się do gości z Łotwy z prośbą o pomoc w odszukaniu w Daugavpils rodziny, z którą kontakt urwał się  w latach 70. Gimnazjum Polskie zadeklarowało pomoc w dalszych poszukiwaniach. Przypadek (a może i przeznaczenie) połączyły kilka lat temu w Krzyżowej drogi „Pogranicza” i szkoły z Daugavpils. Spotkanie to zawocowało wieloletnią współpracą i przyjaźnią pomiędzy młodzieżą z obu miast oraz odkryciem wspólnej, tak niesamowitej historii.

UCZESTNICY PROJEKTU:

• GRUPA ŁOTEWSKA (Gimnazjum Polskie im. J. Piłsudskiego /  Pilsudska Daugavpils valsts poļu ģimnāzija w Daugavpils): Tatjana Beļikova, Anastasija Kaļiņina, Vladislav Kavecki, Elīna Smikerste, Anastasija Saveika, Daniel Szumski, Daniel Ugarinko, Antoni Ulasēvicz, Lana Volodko, Jasmīne Zīle,
• GRUPA POLSKA (Klub Liderów Młodzieżowych w Lubaniu): Jessica Gałowska, Karolina Hajdukiewicz, Gabriela Lubas, Wiwianna Kinal, Kornelia Minkiewicz, Natalia Perz, Jakub Płomiński, Regina Sindrewicz, Agata Sobczak, Eryk Tropiejko,
• OPIEKUNOWIE: Magdalena Guła, Halina Smulko.

WSPARCIE ORGANIZACYJNE: Miejski Dom Kultury w Lubaniu

FINANSOWANIE:

Projekt "VAIRĀK NEKĀ VĒSTURE - WIĘCEJ NIŻ HISTORIA" został zrealizowany przez Stowarzyszenie Południowo-Zachodnie Forum Samorządu Terytorialnego "Pogranicze" w Lubaniu, wraz z J. Pilsudska Daugavpils valsts poļu ģimnāzija, przy dofinansowaniu przez Unię Europejską w ramach programu Erasmus+

WIĘCEJ INFORMACJI:

Stowarzyszenie Południowo-Zachodnie Forum

Samorządu Terytorialnego „Pogranicze” Armii Krajowej 30, 59-800 Lubań

Koordynator projektu: Magdalena Guła

tel. +48 75 721 50 77

E-mail: gula@pogranicze-csb.home.pl  

https://pl-pl.facebook.com/Stowarzyszenie.POGRANICZE/