Droga do rewitalizacji lubańskiego dworca kolejowego

XIX-wieczny zabytkowy budynek powstał jako element Śląskiej Kolei Górskiej. Gmach zaprojektował architekt Hermann Cuno, zaś cegła do jego budowy pochodziła z lokalnych zakładów ceramicznych Alberta Augustina, który osobiście kierował budową dworca. Intensywna czerwień lubańskiej cegły po dziś dzień zdobi obiekt. Nawiązuje ona do lat „ceramicznej świetności” Lubania, gdy lubańskie wyroby były popularne i cenione w całej Europie. Mało kto wie, że lubański dworzec i berliński ratusz Rotes Rathaus swój kolor zawdzięczają tej samej cegle pochodzącej z fabryki lubańskiego mistrza murarskiego. 

Niegdyś dworzec PKP tętnił życiem. Mieściła się tam restauracja, bufet, hol, kasy biletowe, kasa bagażowa, pomieszczenie telegrafu, poczekalnia dla kobiet, dla podróżnych klasy I i II oraz klasy III i IV. Dworzec pełnił też funkcję centrum komunikacyjnego, a połączenia kolejowe ze Zgorzelcem, Węglińcem i Jelenią Górą były wówczas bardzo popularne. Już w 1893 roku ze stacji w Lubaniu odjechało 140 415 pasażerów. Niezwykle istotną kartą w dziejach naszego dworca był również moment osadnictwa powojennego. Świeżo przybyli lubanianie pierwsze kroki stawiali na dzisiejszej ulicy Dworcowej i tu rozpoczynał się nowy etap w ich życiu. 

Nic więc dziwnego, że wszystkim zależy na tym, by przywrócić obiektowi świetność, a także nadać mu nowe funkcje. 

W styczniu i grudniu 2021 roku Burmistrz Miasta Lubań wystosował do PKP S.A. prośbę o podjęcie działań zmierzających do rewitalizacji zabytkowego dworca, deklarując przy tym chęć zagospodarowania części obiektu na potrzeby lubańskich instytucji. 16 lutego 2021 roku Spółka poinformowała o prowadzonych pracach w zakresie planowania Programu Inwestycji Dworcowych na lata 2024-2030. Natomiast pismem z 16 grudnia 2021 roku Spółka PKP poinformowała, że aktualnie rozważane jest włączenie lubańskiego obiektu do ww. programu. 

W lutym 2021 roku burmistrz Lubania zwrócił się także w tej sprawie do Ministra Infrastruktury Andrzeja Adamczyka.

Pismem z 17 marca 2021 roku Ministerstwo Infrastruktury poinformowało, że PKP S.A. aktualnie zaangażowane jest w realizację Programu Inwestycji Dworcowych, który został zapoczątkowany w 2016 r. Mając w perspektywie zakończenie powyższego programu w roku 2023 oraz konieczność konsekwentnej modernizacji zasobów znajdujących się na terenie całego kraju, PKP S.A. prowadzi przygotowania do kolejnych działań w latach 2024-2030, uznając równocześnie zasadność i potrzebę rewitalizacji lubańskiego dworca. 

Pismem z 10 czerwca 2022 roku burmistrz po raz kolejny wystąpił do Prezesa Zarządu Polskich Kolei Państwowych S.A. w Warszawie z zapytaniem, na jakim etapie są prace związane z rewitalizacją dworca kolejowego w Lubaniu w ramach planowanego Programu Inwestycji Dworcowych w latach 2024-2030. Pismem z 27 czerwca 2022 roku PKP S.A. poinformowało, że obiekt został włączony na wstępną listę rankingową. 

Ponownie, 23 lutego 2023 roku burmistrz zwrócił się do PKP S.A. o informację na temat postępu prac. W odpowiedzi z dnia 6 marca 2023 roku Spółka poinformowała o podjętych działaniach zmierzających do pozyskania środków ze źródeł zewnętrznych na realizację inwestycji, jednocześnie dziękując za podtrzymaną deklarację współpracy ze strony Burmistrza Miasta Lubań, którą uznaje za dobry prognostyk na drodze do porozumienia dotyczącego rewitalizacji i zagospodarowania obiektu. 

Wszystkie pisma, kierowane do PKP S.A. w Warszawie, przekazywane były również Dyrektorowi Oddziału Gospodarowania Nieruchomościami PKP S.A. we Wrocławiu Tadeuszowi Szulcowi. 

- Wreszcie nasze starania przyniosły efekt. W sierpniu ubiegłego roku Polskie Koleje Państwowe na swojej stronie internetowej opublikowały listę podstawową i rezerwową dworców objętych Programem Inwestycji Dworcowych w latach 2024-2030. Lubański dworzec znalazł się na liście podstawowych inwestycji. Otrzymaliśmy tym samym zapewnienie, że do 2030 roku stacja kolejowa w naszym mieście zyska całkiem nowe oblicze – mówił Burmistrz Miasta Lubań Arkadiusz Słowiński. – Chcę też podkreślić, że istotny argumentem „za” była deklaracja samorządu w sprawie zagospodarowania części budynku na potrzeby instytucji miejskich – dodał. 

O przeniesienie do budynku dworca zabiega lubańska biblioteka. Placówka od dawna dąży do zmiany swojej lokalizacji na miejsce bardziej dostępne i przyjazne osobom z niepełnosprawnościami. Być może znajdą tam swoją siedzibę jeszcze inne jednostki miejskie. 

W pierwszej edycji Programu Inwestycji Dworcowych, realizowanej w latach 2016 – 2023, wyremontowanych zostało blisko 200 dworców kolejowych w całym kraju. W zmodernizowanych obiektach wdrażanych jest wiele nowoczesnych energooszczędnych rozwiązań. Duży nacisk kładziony jest także na dostępność architektoniczną dla osób z niepełnosprawnościami.

W ramach Programu Inwestycji Dworcowych na lata 2024 - 2030 PKP S.A. planuje remont kolejnych 150 dworców w całym kraju, co ma kosztować około 4,4 mld zł brutto.   

(UM/ ŁCR)