W tym roku mija 200 lat od budowy Domu Górskiego na Kamiennej Górze i rozpoczęcia tworzenia wokół niego założeń zieleni, które dziś określamy mianem parku na Kamiennej Górze. Miejski samorząd nie tylko na bieżąco dba stan tego wyjątkowego miejsca, ale i wdraża długofalowe projekty, których celem jest podniesienie jego walorów przyrodniczo-rekreacyjnych.
W 2019 roku sporządzono projekt remontu dróg i alejek na Kamiennej Górze za kwotę 18 000 zł. W latach 2021 – 2022 na podstawie ww. projektu przebudowana została część Alei Kombatantów oraz odcinek od ul. Sybiraków do cmentarza żołnierzy radzieckich wraz z miejscami parkingowymi. Środki pozyskano z funduszy rządowych, a koszt wykonanych prac to 2 000 000 zł. W ramach tej inwestycji planowana jest budowa platformy widokowej z widokiem na Góry Izerskie powyżej ul. Moniuszki (koszt to około 523 000 zł). Całość stanowi pierwszy etap projektu „Rewitalizacja parku na Kamiennej Górze”.
W 2019 roku wymienione zostało także mocno zdezelowane ogrodzenie wokół tzw. „kociołka”, a koszt tej inwestycji to 100 000 zł.
W tym samym roku sporządzona została dokumentacja projektowa przebudowy kortów tenisowych. W momencie pojawienia się środków zewnętrznych na tego typu zadania projekt może stanowić podstawę do ubiegania się o ich przyznanie. Wartość kosztorysowa brutto wg cen z 2019 to 1 882 311,20 zł.
W latach 2024 – 2025 planowany jest remont amfiteatru powstałego w latach 70. XX wieku oraz jego bezpośredniego otoczenia. W ubiegłym roku lubański samorząd pozyskał na ten cel 2 695 000 zł z programu „Polski Ład” (planowana całkowita wartość inwestycji to 2 950 000 zł).
W latach 2022-2023 przygotowano projekt budowy i uzyskano pozwolenia na budowę punktu informacyjno-turystycznego przy sztolni przy ul. Parkowej wraz z nowym placem zabaw. Przedsięwzięcie wpisane zostało w zadanie inwestycyjne „Rewitalizacja Parku na Kamiennej Górze w Lubaniu – etap II – Wulkan Atrakcji”. Projekt będzie realizowany ze środków zewnętrznych i oczekuje na rozpatrzenie sygnatariuszy Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Zachodniego Obszaru Integracji. Jego całkowita wartość opiewa na kwotę 3 780 000 zł, z czego 2 632 000 zł Gmina Miejska Lubań chciałaby pozyskać w ramach dofinansowania ZIT ZOI. Celem tego przedsięwzięcia jest rozpoczęcie działań zmierzających do udostępnienia turystycznego bazaltowych podziemi pod Kamienną Górą.
W 2023 roku ogłoszono przetarg na wykonanie odcinka głównej alei parkowej, okalającej park od wschodu, o długości około 600 m. Przewidywany termin zakończenia prac to maj bieżącego roku. Koszt przedsięwzięcia, realizowanego jako fragment Lubańskiej Pętli Rowerowej, to 389 369 zł. Zadanie zostało w 98% dofinansowane z programu Polski Ład - Edycja 6 PGR/23.
Bieżące utrzymanie parku na Kamiennej Górze powierzono firmie ZGiUK Sp. z o. o. Roczny koszt usługi to około 100 000 zł. W ramach umowy prowadzone są działania związane z utrzymaniem zieleni, w tym m.in. koszeniem, grabieniem liści, utrzymaniem czystości. W zależności od potrzeb co roku wpisywane są także celowe działania jak np. wymiana ławek i koszy. W ubiegłym roku takim zadaniem było utwardzenie żwirem jednej z alejek parkowych o długości około 100 metrów.
Systematycznie prowadzona jest rewitalizacja zieleni - zarówno wycinki, jak i nasadzenia nowych drzew. Prace mają na celu utrzymanie charakteru parkowego oraz przywrócenie - tam, gdzie jest to możliwe - określonych założeń, a także uzupełnienie drzewostanu o konkretne gatunki, znane z historii założenia parku. Tylko w tym roku ZGiUK posadził 40 młodych buków.
Prace prowadzone są wyłącznie na podstawie decyzji Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków oraz inwentaryzacji i projektów pod nadzorem uprawnionego dendrologa z doświadczeniem pracy w parkach historycznych. Na bieżąco, na podstawie odrębnych zezwoleń WKZ, usuwane są drzewa obumarłe lub zagrażające bezpieczeństwu ludzi.
Działania inwestycyjne na terenie parku na Kamiennej Górze prowadzi także spółka miejska LPWiK Sp. z o. o., która planuje odnowić wieżę ciśnień obok „zameczku”. Wyremontowane będą też elementy architektoniczne, wykonane zostaną grawerowane przeszklenia z przekrojami i historią zbiornika, podświetlenia oraz nasadzenia drzew i zieleni urządzonej na kopcu przykrywającym wieżę. Projekt został już zatwierdzony, a także wydane zostało pozwolenie na budowę. Zadanie planowane jest na 2024 rok, a jego wartość oszacowano na 257 000 zł.
Równolegle, niezależnie od działań samorządu miejskiego od kilku lat etapami prowadzony był przez Starostwo Powiatowe w Lubaniu remont tzw. „zameczku”, gdzie siedzibę ma Szkoła Muzyczna I st. W 2023 roku powiat otrzymał dotację na dalszy remont budynku, którego koszt opiewa na 3 367 000 zł (dotacja wynosi 98% kosztów).
Już wykonane i te zaplanowane na najbliższe lata inwestycje w parku na Kamiennej Górze sprawią, że miejsce to w niedługim czasie odzyska swój pełny blask i stanie się wyjątkowym punktem na mapie naszego miasta.
Dla osób, które interesują się historią i przyrodą naszego regionu, powstała unikatowa publikacja „Tajemnice Kamiennej Góry w Lubaniu” autorstwa Tomasza Bernackiego i Agnieszki Wierzbickiej, której lekturę gorąco polecamy.
(UM/ ŁCR)